GRZYBY Z GATUNKU STACHYBOTRYS I ICH EFEKTY KRWOTOCZNE
Wystawienie w pomieszczeniach zamkniętych na wysokie dawki grzybów Stachybotrys, Aspergillus i innych powiązano w rezultacie analizy epidemiologicznej z krwotokami płuc niemowląt. Chociaż po odkryciu tego związku powstały dodatkowe pytania, to jednak spełnia on kryteria związku przyczynowego. Ostry niemowlęcy krwotok płucny może okazać się zabójczy, a kiedy dziecku udaje się wyjść z niego z życiem, pozostają u niego uszkodzenia naczyń krwionośnych płuc oraz depozyty hemosyderyny w makrofagach płuc, które można zobaczyć w próbkach tkanek uzyskanych w czasie wziernikowania oskrzeli (bronchoskopii).
Grzyby Stachybotrys wytwarzają wiele rodzajów toksyn grzybiczych (mikotoksyn) typu trichotheceny (w tym satratoksyny), kilka epimerów roridinowych, verrucarin J i B oraz hemolizynę. Z grzybów Stachybotrys zebranych w domach, w których przebywały niemowlęta z krwotokiem płuc, oraz z serum pacjentów wystawionych w swoich domach na ich działanie wyizolowano krwotoczną proteinę o nazwie stachylizyna (stachylysin). Istnieje przypuszczenie, że niemowlęta z ich szybko rozwijającymi się płucami są bardziej podatne na toksyczne wpływy mikotoksyn grzybów Stachybotrys. Badania z udziałem wystawionych na nie dorosłych osób wykazały znacznie częstsze występowanie u nich problemów ze zdrowiem, takich jak kłopoty z dolną częścią dróg oddechowych, sapka, podrażnienie skóry i oczu, symptomy przypominające grypę oraz chroniczne zmęczenie. Grzyby Stachybotrys wyizolowano z płuc dziecka cierpiącego na hemosyderozę płuc.
ZMIANY IMMUNOLOGICZNE
Wystawienie na działanie grzybów może doprowadzić do zmiany parametrów immunologicznych. Z pewnych badań wynika, że pacjenci wystawieni na działanie grzybów mają w serum wyższy poziom antyciał IgG, IgA i IgM na grzyby pospolite, trichotheceny i satratoksyny. Poziom przeciwciał IgG na dziewięć pospolitych grzybów domowych występujących w szkołach z pleśnią był znacząco wyższy u osób z zapaleniem zatok niż u osób nie cierpiących na to zapalenie. Inne badania podkreślają brak istotnego wzrostu grzybiczej IgG lub grzybiczej IgE108 u pacjentów wystawionych na działanie grzybów.
Wystawienie na wpływy grzybów w domu wiąże się ze zmienionym poziomem komórek T4, T8 i NK oraz wyższymi poziomami autoprzeciwciał. Wystawienie wewnątrz domu na działanie glikanu jest wiązane z niższą proporcją cytotoksycznych komórek T (CD8+SF61+) oraz z wyższym wydzielaniem czynnika martwicy nowotworu niż w przypadku domów o niższym poziomie betaglikanów.
Badania na zwierzętach, którym podano doustnie takie pospolite mikotoksyny, jak aflatoksyny, ochratoksyny i trichotheceny, wykazują znaczne upośledzenie immunologii, w tym depresję komórek T, komórek B oraz odporności makrofagów. Badania ludzkiej linii komórek wykryły również, że wiele grzybiczych toksyn może tłumić komórki T, komórki B oraz aktywność NK przy stężeniu w serum podobnym do występującego u pacjentów wystawionych na działanie pleśni domowych.
Jak z tego wynika, wystawienie na działanie znajdujących się w powietrzu mikotoksyn (toksyn grzybiczych) jest szkodliwe dla układu immunologicznego.
NEUROLOGICZNE DYSFUNKCJE
Wystawienie na działanie występujących w powietrzu pleśni domowych powoduje dysfunkcję układu neurologicznego i kognitywny deficyt. Doniesienia kliniczne na temat stanów dużych grup pacjentów wystawionych na działanie pleśni zawierają dane mówiące o znacznym zmęczeniu i osłabieniu w 70–100 procentach przypadków oraz dysfunkcji neurokognitywnej, włącznie z utratą pamięci, rozdrażnieniem, niepokojem i depresją, wśród 40 procent pacjentów. U dużej liczby pacjentów wykryto również odrętwienie, mrowienie i drżenie. Te oznaki i symptomy stanowią klasyczne objawy neurotoksyczności.
Konidiofory i konidia gatunku Stachybotrys zebrane na taśmie w piwnicy budynku w południowym Quebecu. (Źródło: www.botany.utoronto.ca)
Badania 43 pacjentów wystawionych na wpływ pleśni ujawniły, że ich wyniki w wielu testach neuropsychiatrycznych, w tym w teście szybkości odzyskiwania równowagi po kołysaniu, refleksu mrugania, rozpoznawania kolorów, czasu reakcji i siły uchwytu lewej ręki (w każdym przypadku P<0,0001) były gorsze od wyników 202 członków grupy kontrolnej.
Ilościowe badania elektroencefalografem odnotowały również znacząco dłuższe okresy utajenia nerwowego u pacjentów wystawionych na wpływ pleśni. Trójgłowicowe skanowanie mózgu metodą SPECT2 ujawniło neurotoksyczne obrazy u 26 spośród 30 (87%) pacjentów wystawionych na działanie grzybów.
Badania iriscorderem3 autonomicznych funkcji nerwowych 60 pacjentów wystawionych na działanie grzybów ujawniło u 95 procent nienormalne autonomiczne reakcje źrenicy. Badania czułości na wizualne kontrasty były często nienormalne u pacjentów narażonych w domu na działanie pleśni.
Dodatkowe badania dowodzą, że pacjenci wystawieni na działanie pleśni mają znacznie gorsze wyniki testów na skupienie uwagi, równowagę, czas reakcji, werbalne przypominanie, koncentrację pamięci i opukiwanie palcem. Większość tych pacjentów doświadczyło wielu problemów ze zdrowiem, w tym chronicznego zmęczenia, bólów głowy, bezsenności oraz zmniejszonego wyczucia równowagi, koncentracji i uwagi.
Badania 10 dzieci i 378 dorosłych narażonych na działanie pleśni w domu wykazały u nich znacznie więcej neurofizjologicznych zaburzeń niż u osobników kontrolnych, które dotyczyły nienormalnego obrazu pnia mózgu oraz wizualnie i somatosensorycznie wywołanych potencjałów w porównaniu z 10 dziećmi z grupy kontrolnej.
Duża liczba obiektywnych neuropsychologicznych obserwacji pacjentów z objawami stanowi wsparcie obserwacji mówiących, że wystawienie na pleśnie domowe może mieć niekorzystny wpływ na stan zdrowia.
DYSFUNKCJA NEREK
Pleśnie mogą być również przyczyną dysfunkcji nerek. Dobrze wiadomo, że pożywienie skażone ochratoksyną jest nefrotoksyczne. Znane są badania rodziny, u której wystąpiło narastające pragnienie i oddawanie moczu, letarg i wysypka na skórze. W wyniku badań w kurzu ich domu wykryto znaczne ilości ochratoksyny. Po przeniesieniu się do innego mieszkania rodzina wróciła do zdrowia.
