Starożytne bieguny magnetyczne

Opublikowane informacje na temat starożytnych biegunów magnetycznych, których położenie ustalono na podstawie pomiarów resztkowego magnetyzmu w bogatych w żelazo skałach, dostarczają rozstrzygających danych wspierających teorię tektoniki ekspandującej Ziemi. Kiedy te dane zostają naniesione na modele tektoniki ekspandującej Ziemi, okazuje się, że na każdym modelu bieguny południowy i północny znajdują się w osi po przeciwnych stronach.

Te modele pokazują, że starożytny biegun północny znajdował się przez cały okres prekambru i paleozoiku na terenie wschodniej Mongolii i Chin. Wraz z powolnym przemieszczaniem się kontynentów na południe w czasie kolejnych przyrostów promienia Ziemi biegun północny przesunął się na północ przez Syberię do swojego obecnego miejsca położenia na Oceanie Arktycznym. Z kolei starożytny prekambryjski i paleozoiczny biegun południowy znajdował się w zachodniej części Afryki centralnej i wraz z powolnym przemieszczaniem się kontynentów ku północy przesunął się na południe wzdłuż południowoamerykańskich i zachodnioafrykańskich wybrzeży do swojego obecnego miejsca położenia w Antarktyce.

Położenia biegunów magnetycznych oraz starożytnych równików dodatkowo potwierdzają prawdziwość zrekonstruowanych modeli przedstawionych na ilustracji 3 i wskazują, że tektonika ekspandującej Ziemi jest wiarygodną koncepcją.

 

Starożytna geografia

Starożytna geografia Ziemi tworzy podstawy do zdefiniowania wzajemnych zależności odsłoniętych kontynentów, dawnych szlaków morskich, gór, ruchów skorupy i umożliwia zidentyfikowanie na modelach ekspandującej Ziemi takich superkontynentów, jak Pangea, Gondwana, Laurentia, Baltica, Laurussia i Rodinia.

Starożytna linia wybrzeży naniesiona na modele ekspandującej Ziemi dowodzi, że duże oceany Panthalassa (wszechmorze), Tethys (Ocean Tetydy) i Iapetus nie są potrzebne w procesie rekonstrukcji. Jest tak dlatego, że na modelach ekspandującej Ziemi wszystkie oceany zostają usunięte, zaś kontynenty złączone w jedną kontynentalną skorupę. Te wydumane oceany są zastąpione przez mniejsze morza Panthalassa, Tethys i Iapetus rozciągające się pomiędzy starożytnymi kontynentami.

Morza Panthalassa i Iapetus powstały we wczesnym permie i wczesnej jurze (260 do 165 milionów lat temu) jako płytkie zbiorniki osadowe położone obecnie w zachodniej części północnego Pacyfiku i w rejonie północnego Atlantyku. W mezozoiku i kenozoiku zbiorniki te stopniowo otwierały się i poszerzały, stając się obecnym Pacyfikiem i Atlantykiem. Tethys (Morze Tetydy) powstało we wczesnym prekambrze jako kontynentalne morze położone w miejscu, w którym obecnie znajduje się Eurazja. W następnych epokach morze to stopniowo powiększało swoją powierzchnię.

Zmiany w poziomie mórz zgodnie z teorią tektoniki ekspandującej Ziemi pojawiają się w reakcji na zmiany klimatyczne oraz w rozłożeniu kontynentalnych mórz, ruchy skorupy, ruchy górotwórcze, erozję, otwarcie postpermskich oceanów i wytwarzanie nowych wód na środkowo-oceanicznych grzbietach. Wszystkie te zmiany modyfikowały starożytne linie brzegowe i odsłonięte kontynentalne obszary. Potwierdza to rozkład zależnych od klimatu skał osadowych, takich jak wapienne rafy, i zależnych od klimatu skamielin morskich i lądowych gatunków.

Rekonstrukcje superkontynentów Pangei, Gondwany i Rodinii oraz mniejszych subkontynentów na modelach Ziemi sporządzonych w oparciu o teorię ekspandującej Ziemi dowodzą, że zamiast stanowić rezultat przypadkowych wydarzeń o charakterze rozpraszania-łączenia lub zderzania, układ i kształt kontynentów jest wyrazem ewolucyjnego procesu formowania skorupy. Wyróżniającą cechą kontynentów zestawionych na każdym modelu wykonanym w oparciu o teorię tektoniki ekspandującej Ziemi jest wzajemny związek pomiędzy kontynentalnymi basenami osadowymi, siecią kontynentalnych mórz oraz ruchami skorupy. Zmiany tych elementów w czasie dały zmiany rozkładu odsłoniętych obszarów kontynentalnego lądu. Konfiguracja superkontynentu jest więc zdefiniowana przez progresywne poszerzenia kontynentalnych basenów osadowych, nieustanne ruchy skorupy i zmiany w poziomie mórz wraz z otwieraniem i gwałtownym przyrostem powierzchni współczesnych oceanów aż do obecnych ich rozmiarów.

 

O autorze:

Dr James Maxlow jest geologiem z ponad 30-letnim polowym doświadczeniem w zakresie poszukiwań i górnictwa. W roku 1995 uzyskał stopień magistra geologii, a w roku 2002 tytuł doktora geologii ze specjalnością w dziedzinie globalnej tektoniki. Pracuje jako główny badacz w firmie Terrella Consultants z siedzibą w Zachodniej Australii i jako starszy geolog w firmie Newcrest Mining Ltd. Jest autorem książki Terra Non Firma Earth, którą można nabyć, pisząc na adres poczty elektronicznej Terrellapress@bigpond.com lub kupując jej elektroniczną wersję poprzez stronę internetową www.oneoffpublishing.com. Dotychczas w Nexusie ukazały się trzy jego artykuły: „Teoria rozszerzającej się Ziemi” (nr 15), „Rozszerzająca się Ziemia – ostateczny dowód” (nr 18) i „Tak, Ziemia się rozszerza” (nr 46). Z drem Maxlowem skontaktować się można pisząc na adres poczty elektronicznej contact@jamesmaxlow.com. Więcej informacji o nim i jego pracach znaleźć można na jego stronie internetowej zamieszczonej pod adresem www.jamesmaxlow.com.

 

Przełożył Jerzy Florczykowski

 

Przypisy:

1. Subdukcja to w teorii tektoniki płyt proces polegający na wciąganiu lub wpychaniu jednej płyty litosferycznej (płyty oceanicznej) pod drugą (oceaniczną lub kontynentalną). – Przyp. tłum.

2. Krawędź kontynentalna to strefa dna oceanicznego, która oddziela skorupę oceaniczną od skorupy kontynentalnej. Krawędź kontynentalna stanowi około 28 procent powierzchni oceanów. – Przyp. tłum.