Co zrobić z recenzjami?

Na początku czerwca 1997 roku, kiedy Singh odkrył, że Radiation Research zaakceptuje artykuł Roti Rotiego, razem z Laiem przysłali mi kopię recenzji wraz odręczną notatką napisaną na samoprzylepnej karteczce dołączonej przez Laia, która głosiła: „Proszę, zachowaj to dla siebie, ale myślę, że powinieneś wiedzieć o tych szaleństwach”.

Początkowo nie kwestionowałem ich prośby o zachowanie poufności recenzji. Ale ich pogląd zmienił się kilka miesięcy później, kiedy artykuł ukazał się bez żadnych zmian. Recenzje były poważane w środowisku naukowym (dziś już mniej niż wtedy). Bałem się, że wielu ich wrogów obwini Singha za ten wyciek i że reakcja będzie poważna.

Badania DNA Laia i Singha stały się celem nieustających ataków. Jeszcze przed opublikowaniem ich pracy piarowcy Motoroli planowali podważenie jej wartości. Zostało to opisane w dobrze znanej „wojennej notatce służbowej”. (MWN, J/F97).

Wkrótce potem w artykule opublikowanym w Radiation Research atak na badania DNA Laia i Singha przypuściła grupa finansowana przez siły powietrzne. W odpowiedzi Lai napisał do jednego z jego współautorów, dra Melvina Freia, którego uważał za przyjaciela. Zapytał go: „Czy jestem aż tak «marnym» naukowcem, który zgłosiłby niewiarygodne dane, nie przeprowadziwszy starannie eksperymentów? Co zrobiłem, że sprowokowało to taki atak z twojej strony?” Mimo to Lai zakończył swój list słowami: „Zawsze będę twoim przyjacielem”. Frei nigdy nie odpowiedział.

Lai i Singh byli również nękani przez Carlo i tych, którzy realizowali jego program badawczy CTIA. W końcu ich frustracja z powodu Carlo stała się tak wielka, że opisali historię tego, co nazwali „bardzo dziwnym doświadczeniem”, a mniej grzecznie „hańbą dla amerykańskiego establishmentu badawczego” (MWN, M/A99). Carlo groził pozwaniem ich za zniesławienie, ale wkrótce zrezygnował z tego zamiaru.

Ataki trwały rok po roku. Na jednym ze spotkań naukowych konsultant Motoroli dał Laiowi „przyjazną” radę, aby przestał pracować nad przerywaniem DNA, ponieważ to „zrujnuje jego karierę i naukową reputację”.

Kiedy prace Roti Rotiego ukazały się drukiem, zadzwoniłem do dr Olive, żeby zobaczyć, co ma do powiedzenia na temat artykułu, który przygotowywałem dla Microwave News. Z początku odmówiła udzielenia wywiadu. „Joe jest moim przyjacielem” – powiedziała, wyjaśniając, że wolałaby nie angażować się w to, co nazwała „polityką” problemu. Dwa tygodnie później, kiedy przygotowywaliśmy się do publikacji artykułu, oddzwoniła, najprawdopodobniej pod wpływem sugestii Roti Rotiego. Wcześniej powiedziałem Roti Rotiemu – nie informując go o tym, że posiadamy recenzje – że wiem, iż dr Olive miała pewne zastrzeżenia do jego pracy. W wywiadzie dr Olive była znacznie łagodniejsza w swojej krytyce w stosunku do tego, co napisała do Mouldera w recenzjach. Przyznała, że nigdy nie była w stanie uzyskać czułości „na tak niskim poziomie” – nigdy poniżej 1,0 cGy, a bardziej realistycznie nie poniżej 5,0 cGy (MWN, J/F98).

Ostatecznie Lai i Singh dali mi pozwolenie na opublikowanie opinii recenzentów, ale postanowiłem nie ryzykować ściągnięcia na nich dodatkowych gromów. Po tym, jak wysłałem Singhowi artykuł z Microwave News, odpisał mi: „Jestem bardzo szczęśliwy z powodu twojej decyzji o niepublikowaniu komentarzy recenzentów”. Po czym dodał, że będzie jeszcze na to czas później – „za pięć lub dziesięć lat”.

Teraz, blisko 20 lat później, w końcu prostuję wszystkie zapisy.

 

Postscriptum na temat promieniowania i przerywania DNA

Henry Lai do dziś prowadzi wykaz artykułów na temat badań za pomocą testu kometowego uszkodzeń DNA powodowanych przez mikrofale. Do kwietnia 2017 roku odnotował 76 artykułów, z których 49 (64%) dowiodło przerywania DNA, a 27 (36%) nie. Po odrzuceniu siedmiu artykułów na temat uszkodzeń DNA pochodzących z laboratorium Roti Rotiego odsetek dokumentów wskazujących na istnienie tego efektu wzrósł do 75 procent. A odrzucenie wszystkich artykułów opublikowanych w Radiation Research zwiększyło ten wskaźnik aż do 77 procent. (Radiation Research dopiero w roku 2015 opublikował pierwszy artykuł dowodzący powstawiania przerw w DNA pod wpływem mikrofal).⁸

Wykaz Laia nie obejmuje raportu Narodowego Programu Toksykologicznego⁹ z eksperymentu o wartości 25 milionów dolarów, który dowiódł, że u szczurów wystawionych na promieniowanie telefonów komórkowych o częstotliwości radiowej zaobserwowano wzrost wskaźników występowania raka i przerw w DNA w mózgu. Te ustalenia, które przedstawiono już na spotkaniach naukowych, nie zostały jeszcze oficjalnie opublikowane.

 

_________________

* Członkowie grupy Roti Rotiego opublikowali dwa artykuły w grudniu 1997 roku, jeden dotyczący promieniowania o częstotliwości 2450 MHz¹⁰, a drugi dwóch pasm częstotliwości telefonii komórkowej – 835,62 MHz i 847,74 MHz.¹¹ W kwietniu 1998 roku opublikowano ich artykuł o promieniowaniu gamma.¹²

 

O autorze:

Dr Louis Slesin jest wieloletnim redaktorem i wydawcą niezależnego magazynu Microwave News. Ten powszechnie szanowany biuletyn ukazuje się od stycznia 1981 roku, przy czym od czerwca 2003 roku wyłącznie w Internecie. Numery archiwalne z lat 1981–2003 są dostępne pod adresem www.microwavenews.com. Portal MicrowaveNews.com jest poświęcony głównie potencjalnym wpływom na zdrowie i środowisko pól elektromagnetycznych (EM) i różnych rodzajów promieniowania ze szczególnym uwzględnieniem niejonizującego widma EM oraz telefonów komórkowych, linii energetycznych, wież nadawczych, systemów radarowych i medycznych zastosowań różnych pól i promieniowań. Skontaktować się z nim można, pisząc na adres poczty elektronicznej louis@microwavenews.com.

 

Przełożył Jerzy Florczykowski

 

Przypisy:

 1. N.P. Singh et al., „A simple technique for quantitation of low levels of DNA damage in individual cells” („Prosta technika oznaczania niskich poziomów uszkodzeń DNA w pojedynczych komórkach”), Experimental Cell Research, marzec 1988, 175(1):184–191, www.sciencedirect.com.

 2. James D. Watson, Francis H.C. Crick, Nature, 25 kwietnia 1953, 171(4356):737–738, tinyurl.com.

 3. H. Lai, N.P. Singh, „Acute low-intensity microwave exposure increases DNA single-strand breaks in rat brain cells” („Ostra ekspozycja na mikrofale o niewielkiej intensywności zwiększa przerwy w pojedynczej nici DNA w szczurzych komórkach mózgowych”), Bioelectromagnetics, 1995, 16(3):207–210, onlinelibrary.wiley.com.

 4. Radiation Research, www.rrjournal.org.

 5. P.L. Olive et al., „Factors influencing DNA migration from individual cells subjected to gel electrophoresis” („Czynniki wpływające na migrację DNA z pojedynczych komórek poddanych elektroforezie żelowej”), Experimental Cell Research, luty 1992, 198(2):259–267, www.sciencedirect.com.

 6. R.S. Malyapa et al., pubmed.ncbi.nlm.nih.gov (patrz przypisy 10 i 11).

 7. J.E. Moulder et al., „Cell Phones and Cancer: What Is the Evidence for a Connection?” („Telefony komórkowe i rak – jakie są dowody na ich związek?”), Radiation Research, maj 1999, 151(5):513–531, www.researchgate.net.

 8. Weixia Duan et al., „Comparison of the Genotoxic Effects Induced by 50 Hz Extremely Low-Frequency Electromagnetic Fields and 1800 MHz Radiofrequency Electromagnetic Fields in GC-2 Cells” („Porównanie efektów genotoksycznych wywołanych przez pola elektromagnetyczne o bardzo niskiej częstotliwości 50 Hz i pola elektromagnetyczne o częstotliwościach radiowych 1800 MHz w komórkach GC-2”), Radiation Research, 2015, 183(3):305–314, bioone.org.

 9. Krajowy Program Toksykologiczny, Departament Zdrowia i Służb Społecznych Stanów Zjednoczonych (National Toxicology Program, US Department of Health and Human Services), ntp.niehs.nih.gov.

10. R.S. Malyapa et al., Radiation Research, grudzień 1997, 148(6):608–617, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.

11. R.S. Malyapa et al., Radiation Research, grudzień 1997, 148(6):618–626, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.

12. R.S. Malyapa et al., Radiation Research, kwiecień 1998, 149(4):396–400, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov.

 

Dalsze lektury z MicrowaveNews.com:

• „Cellular Telephone Radiation Blamed for Brain Tumor” („Obwinianie promieniowania telefonów komórkowych o powodowanie guzów mózgu”), maj/czerwiec 1992, ss. 1, 10–11.

• „Microwaves Break DNA in Brain; Cellular Phone Industry Skeptical” („Mikrofale przerywają DNA w mózgu, branża telefonii komórkowej jest sceptyczna”), listopad/grudzień 1994, ss. 1, 11–13.

• „Motorola, Microwaves and DNA Breaks: «War-Gaming» the Lai-Singh Experiments” („Motorola, mikrofale i przerwy w DNA – «wojenne potyczki» z eksperymentami Laia-Singha”), styczeń/luty 1997, s. 13.

• „Two Labs at Odds Over Microwaves and DNA Breaks: Controversy Over Comet Assay” („Dwa laboratoria w sporze w sprawie mikrofal i przerywania DNA – kontrowersje w sprawie testu kometowego”), styczeń/luty 1998, ss. 1, 12–13.

• „Inside the WTR Research Program: «A Very Strange Experience»” („Wewnątrz programu badawczego WTR – «Bardzo dziwne doświadczenie»”), marzec/kwiecień 1999, ss. 12–13.

• „Carlo Accuses Lai and Singh of Libel” („Carlo oskarża Laia i Singha o oszczerstwo”), maj/czerwiec 1999, s. 12.

• „Wireless Notes” (Carlo makes peace with Lai and Singh) [„Bezprzewodowe uwagi” (Carlo ogłasza pokój w sporze z Laiem i Singhem)], lipiec/sierpień 1999, s. 6.

• „DNA Breaks: The Controversy Continues” („Przerwy w DNA – kontrowersja trwa”), 30 stycznia 2004, microwavenews.com.

• „Wake-Up Call” („Wezwanie do ocknięcia się”), 11 marca 2005, microwavenews.com.

• „«Radiation Research» and the Cult of Negative Results” („«Badania promieniowania» i kult negatywnych wyników”), 31 lipca 2006, microwavenews.com.

• „NTP: Cell Phone RF Breaks DNA: Consistent with Higher Tumor Counts 20 Years After Landmark Lai-Singh Study” („NTP: częstotliwości radiowe telefonu komórkowego niszczą DNA, co jest zgodne z większą liczbą przypadków guza 20 lat po znaczących badaniach Laia-Singha”), 6 września 2016, microwavenews.com.

 

Od redakcji:

Niniejszy artykuł jest zredagowaną wersją opracowania dra Louisa Slesina opublikowanego na stronie MicrowaveNews.com 27 kwietnia 2017 roku i zaktualizowanego 24 maja 2017 roku. Jego pełna wersja wraz z odnośnikami jest dostępna pod adresem microwavenews.com.