Follis opisał w roku 1942 trzy przypadki szkorbutu u noworodków w wieku jedenastu dni, jedenastu miesięcy i siedmiu i pół miesiąca. Patologiczne zmiany obejmowały powiększenie serca (z powodu przerostu prawej komory), blady mięsień sercowy, krwotoczne wybroczyny do narządów, płuca zawierające płyn, różaniec krzywiczy, krwawienie do okostnej i płuc, żółtawą stłuszczoną wątrobę, obrzęk kolana i innych stawów, nienormalny i przerywany oddech, wymioty, zgrubienie połączeń żebrowo-chrzęstnych i inne charakterystyczne zmiany występujące przy skrajnym szkorbucie bez krzywicy. Szkorbut rozwinął się pomimo podawania soku pomarańczowego dwóm z tych niemowląt.8
Szkorbutowy różaniec u małego dziecka. (Zdjęcie: www.orthbullets.com)
Właściwości ochronne witaminy C
The Lancet opublikował w roku 1973 cztery kolejne artykuły dotyczące witaminy C i zakrzepicy żył głębokich (CR Spittle9), cholesterolu w surowicy i kwasu askorbinowego w pełnej krwi u dzieci (Bradley et al.10), szczawianu i suplementów witaminy C w moczu (Briggs et al.11), zmniejszonego wydalania kwasu askorbinowego oraz doustnych środków antykoncepcyjnych (Harris et al.12). Pierwszy z autorów napisał, że był w stanie wykazać silne działanie ochronne witaminy C przeciwko zakrzepicy odpowiedzialne za zdrowie naczyń włosowatych. Przeprowadzono podwójnie ślepą próbę z zastosowaniem witaminy C i placebo u pacjentów, którzy byli podatni na zakrzepicę żył głębokich.
Co ważne, Harris et al. napisali:
W regionalnym oddziale oparzeniowym tego szpitala rutynowo podawano witaminę C (jeden gram dziennie) wszystkim pacjentom w celu promocji leczenia, ponieważ ta jednostka została otwarta ponad siedem lat temu. Zanotowano tylko jeden przypadek zgonu z powodu zatoru tętnicy płucnej i ani jednego przypadku klinicznej zakrzepicy żył głębokich przez co najmniej pięć i pół roku (159 pacjentów w wieku powyżej 40 lat). To sugeruje, że dr Andrews i dr Wilson podawali za małe dawki witaminy C, aby chronić swoich pacjentów geriatrycznych przed zakrzepami.
Bradley et al. napisali między innymi, że
…wykazano, iż kwas askorbinowy (witamina C) obniża podwyższone stężenie cholesterolu u pacjentów z sezonowym niedoborem witaminy C.
Briggs et al. odkryli zaskakujące wyniki w wydalaniu szczawianu z moczem przez jedną z osób, która wydalała go znacznie więcej od pozostałych badanych osób, mimo iż wszyscy otrzymywali dziennie tę samą dawkę (cztery gramy).
Harris et al. napisali:
Istnieje coraz więcej dowodów na to, że kwas askorbinowy w wystarczających, ale jeszcze nieokreślonych, ilościach może zmniejszyć częstość występowania, a być może także natężenie zwykłego przeziębienia. Jeśli kwas askorbinowy rzeczywiście zapobiega przeziębieniu, to niezbędne ilości z pewnością przekraczają poziomy wymagane do zapobiegania szkorbutowi i są znacznie większe od dawki zalecanej dla dorosłych sugerowanej przez większość zachodnich autorytetów medycznych. W tym kontekście przedkliniczna hipowitaminoza może być czynnikiem wartym rozważenia, ponieważ kwas askorbinowy jest łatwo tracony w moczu i jeśli jego spożycie jest niewystarczające, następuje spadek jego poziomu w tkankach…
Istnieją dowody sugerujące, że u kobiet przyjmujących doustne estrogenowe środki antykoncepcyjne dochodzi do obniżenia poziomu kwasu askorbinowego w leukocytach i płytkach krwi w porównaniu z innymi kobietami.
Ostatecznie doszli do wniosku, że:
Skoro w niniejszym badaniu u kobiet stosujących doustne środki antykoncepcyjne wydalanie kwasu askorbinowego zostało zmniejszone o połowę i ponieważ w poprzednich raportach u kobiet stosujących estrogenowe środki antykoncepcyjne występuje obniżenie poziomu kwasu askorbinowego we krwi o około 30 procent, sądzimy, że istnieją dowody na to, iż kwas askorbinowy jest metabolizowany szybciej u kobiet stosujących estrogenowe środki antykoncepcyjne niż u kobiet, które ich nie stosują.
Dowody sugerują, że kobiety przyjmujące doustne estrogenowe środki antykoncepcyjne doświadczają spadku poziomu kwasu askorbinowego w leukocytach i płytkach krwi w porównaniu z innymi kobietami.
