Rudolf Steiner wskazał, że wojna lat 1914–1918 toczyła się nie tylko między Wielką Brytanią, Francją i Rosją przeciwko Niemcom – tak wyglądała na planie fizycznym. W świecie duchowym walczyły brytyjskie i francuskie dusze przeciwko Rosjanom z powodu fundamentalnych różnic w podejściu do życia i śmierci między ludami zachodnimi i wschodnimi. Ponadto podkreślał, że kluczem do przyszłości są dobre stosunki między narodami Europy Środkowej i Wschodniej, między kulturą niemieckojęzyczną i kulturami słowiańskimi, zwłaszcza Rosjanami, podczas gdy elity Zachodu starały się temu zapobiec, aby narody anglojęzyczne mogły manipulować losem narodów słowiańskich w przyszłości.

 

 

Historia się powtarza. Radziecki artysta symbolista Konstantin Wasiljew (1942–1976) namalował obraz „Pożegnanie Słowianki” zainspirowany słynną patriotyczną melodią marszową o tej samej nazwie, która została napisana na cześć słowiańskich kobiet towarzyszących mężom w pierwszej wojnie bałkańskiej. Melodia ponownie stała się popularna w Rosji i sąsiednich krajach podczas pierwszej wojny światowej i była wykonywana podczas parady 7 listopada 1941 roku na Placu Czerwonym, po której radzieccy żołnierze wyruszyli prosto do walki w bitwie o Moskwę w ramach II wojny światowej.

 

 

Zachodnie cele

Wiadomo, że co najmniej od wczesnych lat 1890. kręgi ezoteryczne w Wielkiej Brytanii przewidywały wielką europejską wojnę, która miała wybuchnąć z powodu słowiańskiego nacjonalizmu i impulsów słowiańskiego „braterstwa” i doprowadzić do socjalistycznej (marksistowskiej) rewolucji w Rosji oraz „umożliwić przeprowadzenie eksperymentów socjalistycznych, politycznych i ekonomicznych”, które mogłyby zniszczyć Imperium Rosyjskie i zrealizować „marzenia panslawistów”, według których słowiańska rasa „zacznie teraz żyć własnym życiem intelektualnym” i „nie będzie już w okresie niemowlęctwa”. Zostało to przedstawione w wykładzie ezoteryka „Wysokiego Kościoła”, Charlesa George’a Harrisona (1855–1929), w Londynie w roku 1893, jako pierwsze dwa z „trzech wielkich aksjomatów”, które były według niego „podstawą nauki okultystycznej”:

• Siedem jest Liczbą Doskonałą.

• Mikrokosmos jest kopią Makrokosmosu.

• Wszystkie zjawiska mają swoje źródło w wirach.

Celem przywódców kultur anglosaskich, którzy postrzegali siebie jako władców dominującej kultury na świecie w erze nowożytnej (od XVI wieku), było według Harrisona zapewnienie, że kultura anglojęzyczna będzie „wychowawcą” i „obrońcą” „młodych” kultur słowiańskich, tak aby w przyszłości wartości kultury anglosaskiej były również wartościami kultur słowiańskich, a zwłaszcza największej z nich – kultury rosyjskiej.

Harrison z aprobatą wypowiadał się o ruchu Lux Mundi w Kościele Anglii, który powstał w roku 1889 i dążył do zjednoczenia wysokiego skrzydła Kościoła Anglii z najnowszymi osiągnięciami nauk przyrodniczych i krytyki biblijnej.

Elitarną rodziną, która uważała się za wiernych członków Wysokiego Kościoła od czasów królowej Elżbiety I (1558–1603), była rodzina Cecilów, która zapewniła królowej Elżbiecie i jej następcy królowi Jakubowi I (1603–1625) sekretarzy stanu, najpotężniejszych biurokratów na ziemi. Pełnili oni tę samą funkcję zarówno dla królowej Wiktorii (1837–1901), której jednym z premierów był przez trzy lata 3. markiz Salisbury Robert Gascoyne-Cecil (alias lord Salisbury), jak i dla jej syna, króla Edwarda VII (1901–1910), którego jednym z premierów był przez trzy lata (1902–1905) bratanek lorda Salisbury, Arthur Balfour.

Ci współcześni Cecilowie, wuj Robert i bratanek Arthur, bardzo różniący się charakterem, ale obaj amatorscy naukowcy-eksperymentatorzy, przeprowadzili niezwykłą rewolucję dyplomatyczną w brytyjskiej polityce zagranicznej w ciągu 20 lat (1887–1907), celowo zmieniając dwóch byłych arcywrogów Wielkiej Brytanii, Francję i Rosję, w jej sojuszników, a dwa byłe najbardziej przyjazne kraje, Niemcy i ich sojusznika Austro-Węgry, w jej wrogów.

Jaki był tego cel? Był on potrójny: „wziąć w kleszcze” poprzez wielką wojnę zarówno Niemcy, jak i Rosję. Niemcy były rosnącym rywalem Wielkiej Brytanii w erze nowożytnej. Wojna zmniejszyłaby potęgę gospodarczą Niemiec i ich rosnącą marynarkę wojenną, a Rosja była potencjalnym rywalem Imperium Brytyjskiego w odleglejszej przyszłości. Rosyjscy Słowianie mieli zostać poskromieni poprzez przeprowadzenie „eksperymentów socjalistycznych [marksistowskich], politycznych i ekonomicznych”, o których Harrison mówił w roku 1893. Miały one między innymi ograniczyć rosnący potencjał gospodarczy Rosji i poddać ją wyzyskowi ze strony anglo-amerykańskiego kapitalizmu. Trzecim celem było to, że wielka wojna z Niemcami posłużyłaby do ściślejszego związania anglojęzycznych dominiów Imperium, zaś ciągłe zagrożenie „czerwoną zarazą” w powojennych dekadach miało przestraszyć elity w dominiach i w Stanach Zjednoczonych Ameryki, aby skłonić je do pozostania w ścisłym sojuszu z Wielką Brytanią.

Arthur Balfour (1848–1930), prawdopodobnie bardziej dalekowzroczny niż jego wuj, zdał sobie sprawę, że w XX wieku brytyjska potęga globalna może zostać utrzymana tylko w sojuszu z inną wschodzącą potęgą, USA. Pogląd ten podzielał z magnatem górniczym i arcyimperialistą, Cecilem Rhodesem (1853–1902), dla którego utrata amerykańskich kolonii w amerykańskiej wojnie o niepodległość była absolutną katastrofą. W roku 1891 Rhodes założył tajne stowarzyszenie The Society of the Elect (nominalnie wzorowane na zakonie jezuitów), którego celem było utrzymanie i rozszerzenie brytyjskiej dominacji na świecie oraz zjednoczenie Wielkiej Brytanii i USA. W tym celu ufundował Stypendia Rhodesa, które koncentrowały się na tym, co uważał za „duchowy dom” Imperium Brytyjskiego – na Uniwersytecie Oksfordzkim, a zwłaszcza jego koledżach Balliol i All Souls.

Jego następca, lord Alfred Milner (1854–1925), posunął projekt Rhodesa o krok dalej, zakładając w roku 1909 grupę Okrągłego Stołu (zwaną też Grupą Milnera). Grupa ta wykonała skuteczną pracę, łącząc elity dominiów przed i podczas Wielkiej Wojny, tworząc (Królewski) Instytut Stosunków Międzynarodowych (znany również jako Chatham House) i Radę Stosunków Zagranicznych w USA (1921), dwa główne think tanki polityki zagranicznej anglojęzycznego świata, kładąc tym samym podwaliny pod to, co dziś określa się jako sojusz „Pięciorga Oczu”, pięciu anglojęzycznych krajów (USA, Wielkiej Brytanii, Kanady, Australii i Nowej Zelandii). W ten sposób, choć jeszcze nie w pełni zrealizowane, marzenia i cele Rhodesa, Milnera, Balfoura i ludzi z Grupy Milnera były podtrzymywane przez ponad 130 lat.