DOKĄD TO NAS PROWADZI?

Problem niejednoznacznej natury zanieczyszczeń w postaci farmaceutyków w połączeniu ze środkami ochrony osobistej został określony, ale pozostała do załatwienia ostatnia sprawa: co z tym zrobić?

Najbardziej oczywistym sposobem działania byłoby używanie nietoksycznych środków ochrony osobistej. Są one lepsze, zarówno dla naszego organizmu, jak i środowiska. Zmniejszanie uzależnienia od farmaceutyków poprzez stosowanie naturalnych terapii to kolejny z oczywistych kroków, jakie należałoby zrobić. Nie od rzeczy byłoby wykorzystanie wpływów politycznych i uświadomienie ludziom tego problemu na poziomie lokalnym, stanowym i ogólnokrajowym.

Jednym z praktycznych rozwiązań prowadzących do pozbycia się tego problemu byłby program zwracania nie zużytych leków, taki jaki jest wprowadzany w wielu europejskich krajach oraz w Australii i Kanadzie. Amerykański stan Maine zatwierdził ostatnio program zwracania leków pocztą, w ramach którego jego uczestnicy otrzymują koperty do przesyłania nie zużytych leków do Urzędu do Walki z Narkotykami (Drug Enforcement Agency; w skrócie DEA). W pozostałych stanach rozwiązanie jest dosyć złożone, jako że nie ma tam spójnych przepisów ani wytycznych w sprawie nie zużytych leków.

Wytwarzanie kolejnych leków farmaceutycznych zagraża naszej najbliższej przyszłości. Obecnie firmy farmaceutyczne wpływają na 500 znanych biologicznych receptorów ludzkiego organizmu. Przewiduje się, że ta liczba wzrośnie wkrótce aż dwudziestokrotnie – do 10 000. Dr Daughton zwraca uwagę na niepokojący problem: „Ogromna liczba farmaceutyków będzie nadal różnicować się i rosnąć wraz z odwzorowywaniem ludzkiego genomu i w tempie wykładniczym powiększać istniejący zbiór chemicznych środków, przy czym każdy z nich charakteryzuje się szczególnym sposobem działania, z których wiele nie jest w pełni rozumianych”.

A co z oczyszczalniami ścieków? Według Billa Turnera, zarządcy zasobów naturalnych Nowego Meksyku, „doskonale znany jest fakt, że konwencjonalne metody stosowane w oczyszczalniach ścieków nie usuwają całkowicie z wody leków i innych chemicznych pozostałości. Inne metody, takie jak filtrowanie przy zastosowaniu węgla aktywowanego lub działanie światłem ultrafioletowym, prawdopodobnie usunęłyby leki, ale są bardzo kosztowne”.²²

Proces odwróconej osmozy również usuwa wiele dużych molekuł PPCP, ale jest to droga metoda i komunalnych oczyszczalni ścieków na nią nie stać. Poza tym wciąż pozostaje jedna nie rozwiązana kwestia: zużyte membrany i zebrane zanieczyszczenia. Do innych metod można zaliczyć promieniowanie UV oraz ozonowanie, obie te metody są znacznie tańsze od odwróconej osmozy, jednak zarówno działanie promieniami UV, jak i ozonowanie wytwarzają szereg produktów będących wynikiem utleniania, co raczej przyczyni się do wzrostu liczby chemikaliów obecnych w środowisku.

Jeśli więc pozostaniemy przy obecnym układzie kanalizacyjnym, oczyszczalniach ścieków i wodociągach, wówczas znalezienie rozwiązania spadnie na każdego człowieka z osobna. Jest oczywiste, że użytkownicy domów, restauracji, szpitali, szkół i zakładów pracy muszą zdać sobie sprawę z konieczności pozyskiwania wody wolnej nie tylko od pestycydów i ciężkich metali, ale również od związków z grupy PPCP.

Udowodniono, że najbardziej efektywnym sposobem oczyszczania wody, który umożliwia uwolnienie jej z tych wszystkich zanieczyszczeń, jest filtrowanie przy użyciu węgla aktywowanego. Dostępne są indywidualne zestawy zapewniające filtrowanie wody z kranu, ale znacznie rozsądniejsze byłoby zainstalowanie urządzenia filtrującego wodę dla całego domu, ponieważ skóra absorbuje chemikalia 600 razy efektywniej niż to ma miejsce w przypadku ich wewnętrznego wchłaniania (po spożyciu). Zatem woda przeznaczona do kąpieli i picia powinna być również odpowiednio filtrowana.

Należy doprowadzić do tego, aby amerykańskie Stowarzyszenie Jakości Wody (Water Quality Association; w skrócie WQA) przyjęło system sprzyjający obywatelom. Aby pomóc ludziom w wyborze urządzeń do oczyszczania wody, WQA opracowało system certyfikatów jakości (Gold Seal Certification Program). Oznaczenie „Gold Seal” jest uznanym na całym świecie znakiem jakości i uczciwości.

Zainwestowanie w wysokiej jakości system oczyszczania wody dla całego domu wykorzystujący węgiel aktywowany, który oczyszcza wodę przeznaczoną do picia, kąpieli i zmywania, byłoby najlepszym sposobem zabezpieczenia. Jako program minimum należy zakupić przynajmniej urządzenie do oczyszczania wody do picia.

Być może doczekamy się dnia, kiedy firmy farmaceutyczne i chemiczne przyjmą na siebie odpowiedzialność za pełny cykl rozpadu wytwarzanych przez nie produktów na nieszkodliwe związki, jeśli rząd wprowadzi zasady ochrony przed związkami z grupy PPCP i jeśli zostaną opracowane i wdrożone nowe technologie oczyszczania ścieków. Póki co jesteśmy pozostawieni sami sobie.

We wzajemnie ze sobą powiązanym świecie musimy pamiętać, że nic nie istnieje w izolacji od reszty. Nasze zwykłe upodobania i nawyki, w tym przypadku leki, które przyjmujemy, oraz środki ochrony osobistej, mogą wywoływać długotrwałe konsekwencje i to nie tylko dla nas, ale również dla pozostałych niczego nie podejrzewających ludzi oraz innych żywych organizmów mieszkających poniżej naszego miejsca zrzutu odpadów. Proszę przy tym pamiętać, że każdy ma kogoś, kto mieszka powyżej jego miejsca zrzutu.

 

O autorce:

Dr Sherrill Sellman jest doktorem neuropatii, psychoterapeutką i dziennikarką zajmującą się zdrowiem kobiet. Prowadzi wykłady, jest gospodynią dwóch cotygodniowych słuchowisk radiowych oraz autorką licznych publikacji poświęconych zdrowiu. Jest autorką dwóch bestsellerów Hormone Heresy: What Women MUST Know About Their Hormones (Hormonalna herezja – co kobiety powinny wiedzieć o swoich hormonach) i What Women MUST Know to Protect Their Daughters from Breast Cancer (Co kobiety powinny wiedzieć, aby uchronić swoje córki przed rakiem piersi). Skontaktować się z nią można za pośrednictwem poczty elektronicznej pisząc na adres drsellman@whatwomenmustknow.com lub poprzez jej stronę internetową zamieszczoną pod adresem http://whatwomenmustknow.com.

 

Przełożył Jerzy Florczykowski

 

Przypisy:

 1. W.V. Welshons i inni, „Large Effects from Small Exposures. I. Mechanisms for Endocrine-Disrupting Chemicals with Estrogenic Activity”, Environmental Health Perspectives, vol. 111, nr 8, czerwiec 2003, http://ehp.niehs.nih.gov/members/2003/5494/5494.html.

 2. Sally Deneen, „What Are Genetically Engineered Drugs Doing to Our Water Supply?”, www.waterindustry.org.

 3. Nikki Stiles, Small Flows Quarterly, zima 2004; 5(1):14–17.

 4. Fred Pearce, „Something in the water”, New Scientist, 6 marca 1999, str. 18–19.

 5. Tamże, str. 18.

 6. Gary Pitzer, „Pharmaceuticals & Personal Care Products: An Rx for Water Quality Problems?”, Western Water Magazine, lipiec-sierpień 2004, http://www.water-ed.org/julyaug04.asp.

 7. Karen Kidd, „Effects of a Synthetic Estrogen on Aquatic Populations: A Whole Ecosystem Study”, Health Canada, Toxic Substance Research Initiative, http://www.hc-sc.gc.ca/hecssesc/tsri/research/tsri_94.htm.

 8. A.M. Soto i inni, „Androgenic and Estrogenic Activity in Water Bodies Receiving Cattle Feedlot Effluent in Eastern Nebraska, USA”, Environmental Health Perspectives, vol. 112, nr 3, marzec 2004, http://ehp.niehs.nih.gov/members/2003/6590/6590.html.

 9. Melissa Knopper, „Drugging Our Water”, E/The Environmental Magazine, 1 stycznia 2003, http://www.keepmedia.com/ShowItemDetails.do?item_id=169029&extID=10026.

10. Geoffrey Lean, Richard Sadler, „British Men Are Less Fertile Than Hamsters”, The Independent (Wielka Brytania), 17 marca 2002, www.sciforums.com.

11. Elizabeth Carlsen i inni, „Evidence for decreasing quality of semen during the past 50 years”, British Medical Journal, 1992; 305:609–613.

12. Mark D. Uehling, „Free drugs from your faucet”, Pure Water Gazette, 25 października 2001, www.purewatergazette.net.

13. US Food & Drug Administration, http://www.fda.gov/cvm/index/narms/barlam/barlam_text.htm; Union of Concerned Scientists, „Hogging It: Estimates of Antimicrobial Abuse in Livestock”, Executive Summary from UCS Report, styczeń 2001, http://www.ucsusa.org/food_and_environment/antibiotic_resistance/page.cfm?pageID=264.

14. Mark D. Uehling, „Free drugs...

15. „Toxic: Anti-Bacterial Additive Widespread In US Waterways”, Water and Wastewater Newsletter, vol. 7, styczeń 2005.

16. „Anti-bacterial ingredient can become toxic: study”, CBC News Online, 16 kwietnia 2003, http://www.cbc.ca/stories/2003/04/16/Consumers/antibacterial_030416.

17. E. Larson, J.T. Weber, Annals of Internal Medicine, 2 marca 2004.

18. Gailon Totheroh, „Five Years Gone: Anti-Depressants May Hold Key to Columbine”, 20 kwietnia 2004, CBN News, www.geocities.com.

19. „Prozac «found in drinking water»”, BBC News, 8 sierpnia 2004, http://news.bbc.co.uk.

20. „Frogs, fish and pharmaceuticals: a troubling brew”, www.baylor.edu.

21. Cat Holmes, „Antidepressants delay fish, frog development”, University of Georgia College of Agricultural and Environmental Sciences, 29 października 2003, http://georgiafaces.caes.uga.edu/storypage.cfm?storyid=2023.

22. „Drugs detected in water samples from San Juan, Rio Grande”, US Water News Online, październik 2000, www.uswaternews.com.